Gelin olacak kızı genellikle aile seçer. Bazen erkeğe sorulduğu da olur.
Kız aranır herhangi bir kız üzerinde karar verildikten sonra kız evinin ağzı
aranır. Kız tarafının gönlü varsa dünür gidenler iyi karşılanır ve bunlar
çeşitli yemeklerle ağırlanırlar.
Eğer kız evinin gönlü yoksa dünür gidenlerin torbalarda getirdikleri
hediyeler kabul edilmediği gibi ayakkabıları da atılır.
Kız evinin gönlü olduktan sonra, oğlan evi tarafından kalabalık bir kadın
topluluğu dünür giderler. Kadın dünürlerin torbalarının içersinde ekmek,
fıstık, kaba şeker, lokum, vs.çeşitli çerezler bulunur. Kadın dünürünün
ertesi günü de oğlan tarafından yine kalabalık bir erkek grubu kız evine söz
kesmeye giderler. O gün kız evinde genellikle başlık keserler. Başlıklar 5
ila 6 bin lira arasındadır. Buna "süt hakkı"da denir. Ayrıca kız evi
tarafından oğlan evine yine 2 ila 3 bin liralık ağırlık salınır. Söz
kesmenin ertesi günü şenlik olur. Kız ile oğlan bir iki sene nişanlı olarak
kalabilirler. Bu müddet zarfında kız ile oğlan birbirlerini görmezler.
Birbirleriyle konuşmaları ayıptır.
Düğün günü kararlaştırıldıktan bir hafta önce kız ve oğlan tarafları şehre
giderek söz kesme günü yazılan eşyaları alarak urba görürler.
Düğünler dört gün sürer ve her birinin adı vardır.
ÇEYİZ KATIRI
Yaşlılar köyün imamı ile beraber kız evine giderler. Beraberlerinde
katırlara yüklü olarak bir çuval ekmek, bir yün yatak, halı ve kilim
sarılarak götürülür. Ekmekler kız evinin köylülerine dağıtılır. Diğer
eşyalar ise kızın çeyizi ile birlikte komşulara teşhir edilmek üzere bir
odaya asılır. Kız tarafıyla erkek tarafından gelen misafirler arasında bazı
şakalaşmalar olur. Bunlar samimiyeti artırmak içindir. Mesala kızın
akrabalarından birisi bir avuç darı getirir ve bunu sayması için erkek
tarafından gelen misafirlerden birisine verir. O da bunu getiren şahsa biraz
para verir. Bundan başka yumurta getirirler bunun tüylerini kırk diye,büyük
bir kazguç kazık getirirler diş kurcala diye. Çeyiz katırından bir gün sonra
kızın çeyizi asılır. Bundan sonra kız tarafına ağırlık gider. Buna DÜRÜ
denir. Akrabalarda çeşitli hediyeler getirerek çeyize asarlar. Çeyiz "Gelinalma"
gününe kadar asılı kalır.
KINA
Gelin almadan bir gün evvel erkek tarafından bir gurup kadın erkek bekçiler
refakatinde kız evine gider. Bu bekçiler kız evine yaklaşıldığı zaman havaya
silah atar. Bu geldiklerini belli etmek içindir. Kız evine bayrak asılır.
Kadınlar ayrı erkekler ayrı yerlerde eğlenip oyunlar oynarlar. Kına da gelin
olacak kız ortaya oturtulur. Arkadaşları etrafında halka oluşturur el ele
tutuşup besteli şekilde maniler söylerler. Buna kız ağlatma adı verilir.
Emir dağının küreği
Hani bu kızın hüneri
Emir dağının fındığı
Hani bu kızın sandığı
Al yeşil yarenım, kınan al olsun
Vardığın yerde dilin bal olsun
Emir dağının cevizi
Hani bu kızın çeyizi
Nakarat
Emir dağının fıstığı
Hani bu kızın yastığı
Nakarat
Emir dağının fındığı
Hani bu kızın sandığı
Nakarat
Emir dağının gürgeni
Hani bu kızın yorganı
Nakarat
Emir dağının meşesi
Hani bu kızın döşeği
Nakarat
GELİN ALMA
Gelin alma günü oğlan tarafının misafirleri ve davetlileri öğle yemeğini müteakip beraber düzülü gelirler ve
seğmenlerle kız evine giderler.Atlarla gidenler kaldırıma yukarı atları
iddialı koştururlar. Kız evine varan atlıların atlarını çocuklar kapar, atları
sular, dinlendirir, yemini verir ve atın sahibinden para alır. Kız evinde de
yemekler yendikten sonra gelini hazırlarlar Gelini hazırlamayı genellikle
genç kızlar yapar ve şu ilahiyi söylerler.
Bismillahi canım bismillahi
Gelin ey yarenler Şama varalım
Şamda olan makamları görelim
Allah yoluna gelin olalım
Allahım Allahım sultanım Allahım
Ol resulun düğünü var cennette cennette
Ol resulun düğünü var Allah evinde
Altın tas içinde kınasın ezerler
Gümüş tarağınan zülfün yazarlar
Ayağına giymiş nurdan nalini
Biri Asiye biri Meryem gelini
Üçyüz merdiveni var çık basa basa
Üçyüz minaresi var birisi kısa
Onda ezan okur Hazreti İsa.
Gelini giydirirken NAKIŞLI GÖMLEK, GÜLLÜ ÇORAP, EMPİRME
FİSTAN, İŞLEMELİ İŞLİK, ALLI GURTLU ENTARİ dışında BİNDALLI ENTARİ bunun üzerine
FERMANE giyilir. GÜMÜŞ KUŞAK kuşatılır. Gümüşten dört köşeli TEPELİK ve üzerine
ÇEKİ sarılarak ÇEVRE çatılır. Üzerine gelin tüteği örtülür. Bu TÜTEK aynalı
ve pulludur. Hazırlanmış gelini almak üzere kaynata odaya gider ve kız
yarenleri tarafından kapı parası alındıktan sonra gelin verilir. Süslü ata
bindirilerek düğün alayı ile birlikte yeni evine getirilir
DUVAK
Gelin almanın ertesi günü
sabah erkenden gelinle görümce damat yakınlarının ellerini öpmek için ev
gezerler. Öğleye doğru kızın arkadaşları duvak için oğlan evine gelirler ve
duvak kurulur ve gelenler mani ve türküler eşliğinde oyunlar oyharlar.
Duvağın sona ermesi ile Kıbrıscık YAZICA köyünde bir düğün merasimi bitmiş olur.
KAYNAK: 1968 ve 1973 Bolu İl Yıllıkları Bilgi: Adem Şahin - Bolu 23.01.2009
|